Donuk omuz sendromu, omuzdaki şiddetli ağrı ve hareket kısıtlılığı ile karakterize edilen bir patolojik durumdur. Bu durum, tıbbi literatürde "adeziv kapsülit" olarak da bilinir. Toplumda yaygın olmamakla birlikte, birçok kişi bu rahatsızlıktan muzdariptir. Donuk omuz sendromu doğru şekilde tedavi edilirse zamanla iyileşebilir; ancak tedavi edilmediği takdirde omuz ekleminde ciddi hareket kısıtlılığına yol açabilir. Bu durum en sık 35-60 yaşları arasındaki kadınlarda görülür. Hastalarda şiddetli ağrı ve hareket kaybı nedeniyle kollar uzun süre kullanılmaz hale gelebilir. İleri vakalarda omuz hareketleri belirgin derecede kısıtlanabilir ve hastalar günlük yaşam aktivitelerini zorlanarak yapar hale gelir. Örneğin, uzanıp bir şey alma, diş fırçalama, pantolon veya elbise giyme gibi basit işleri yapmak dahi imkânsız hale gelebilir. Özellikle gece ağrıları yaygındır.

Donuk omuz sendromu, genellikle ilk olarak omuz ağrısı ile kendini gösterir. Omuz ağrısının özellikleri şunlardır:

Donuk omuz sendromunun nedenleri oldukça çeşitlidir ve tam olarak bilinmemektedir. Kadınları erkeklerden daha fazla etkileyen bu rahatsızlık, özellikle 40 yaşın üzerindeki kadınlarda görülür. Bu durum bazen geçmişte yaşanan omuz incinmesi, omuzda tendon yırtıkları veya eklem kireçlenmesi gibi etkenlerden sonra gelişebilir. Ayrıca travma, cerrahi girişimler sonrası oluşan omuz hareket kısıtlılığı gibi sebepler de bu duruma yol açabilir.

İdiopatik donuk omuz sendromu ise daha çok tiroit sorunları, diyabet, yüksek kolesterol, meme hastalıkları, kalp rahatsızlıkları ve boyun sorunları gibi etkenler nedeniyle ortaya çıkabilir. Ancak donuk omuz sendromu hastalarının çoğunluğunun yoğun stres yaşayan kişiler olduğu da bilinmektedir. Özellikle şeker hastası olan kişilerin tedavisi daha zor olmaktadır.

Donuk omuz sendromu hastaları ilk olarak omuz ağrısı ile karşılaşır. Devamında omuz hareketlerinde kısıtlılık başlar. Omuz eklemi çok sayıda parçadan meydana gelen bir eklem olduğu için, kolun her türlü hareketine olanak sağlar. Ancak donuk omuz sendromu oluştuğunda kolun kaldırılması, sallanması ve döndürülmesi gibi hareketler kısıtlanır. Çünkü eklemdeki bazı kısımlarda içe çekilme, sıkışma ve büzüşme gibi sorunlar oluşur. Bu yüzden hastalarda ağrı ve tutukluluk hali karakterizedir.

Donuk omuz sendromunun tanısı, hastadaki belirtiler ve sağlık geçmişine göre değerlendirilir. Hastanın muayenesi sırasında kolun havaya kaldırılması, döndürülmesi esnasında hissedilen ağrı ve yapılan hareketin kişiye verdiği rahatsızlık değerlendirilir. Bunun dışında omuz röntgeni çekilmesi ve diğer görüntüleme yöntemleri de kesin tanı konması için kullanılır. Ancak donuk omuz sendromu teşhisi ilk olarak klinik değerlendirme ile konur. Sadece görüntüleme tetkiklerinin yapılması yeterli olmaz.

Donuk omuz sendromunun tedavisi yapılmadığı zaman 2-10 yıl arasında hastalarda omuz eklem kısıtlaması sorunu yaşanabilir. Bu yüzden tedavisinin yapılması önemlidir. Tedavide ilk olarak konservatif yani cerrahi olmayan tedavi yöntemleri kullanılır. Hastaların donma aşamasında olan omuz eklemini kullanmakta ısrarcı olması gerekir. Şişme ve hassasiyetin azaltılmasında eklemin içine yapılan kortizon enjeksiyonu önemli bir yardımcıdır. Bu sayede donmuş omuz sendromu geçmese de ağrı azaltılır ve omuzun esnetme hareketlerini yapması sağlanabilir. Donuk omuz sendromu için artroskopik cerrahi ile hedeflenen omuz eklem kapsülündeki yapışıklıkların giderilmesidir. Genel anestezi ile yapılan artroskopik işlemde eklem açılmadan daralan kapsül alanları gevşetilir. Bu girişim rahatsızlığın tedavisini hızlandırır ve hareket kısıtlılığı ile ağrı yakınmasını önler. Girişim sonrası yapılan muayenede genel anestezi ile yapılan değerlendirme, hastada hareket kaybını belirler.